Autotransformator to urządzenie służące do przetwarzania energii elektrycznej prądu zmiennego. Charakteryzuje się tym, że posiada tylko jedno uzwojenie, oraz pozwala regulować wartość napięcia elektrycznego.
Zależnie od punktu odczepu na uzwojeniu, uzyskujemy różną wartość napięcia wyjściowego.
Autotransformatory można podzielić ze względu na typ odczepu. Może to być:
- stały odczep
- wiele odczepów (regulacja skokowa)
- odczep w postaci ślizgu poruszającego się po uzwojeniu (regulacja płynna)
Urządzenia tego typu mają szerokie zastosowanie w sytuacjach gdzie przekładnia transformatora jest mała, na przykład podczas obniżania napięcia z 220V na 110V. Jest to opłacalne ze względu na mniejszy koszt materiałów, ponieważ wymagane jest tylko jedno uzwojenie.
Często można spotkać autotransformatory w przemyśle, gdzie przeważnie stosuje się autotransformatory z regulacją skokową, a służą na przykład jako transformatory rozruchowe.
Stosowane są także w laboratoriach, gdzie głównie stosuje się regulację płynną i w większości przypadków pozwalają na regulacje napięcia od 0% do 130%. Osiągnięcie wyższego napięcia niż wejściowe jest możliwe dzięki indukcji magnetycznej, która zachodzi w uzwojeniu autotransformatora.
Dawniej autotransformatory były stosowane w domach do zasilania telewizorów w miejscach, gdzie napięcie elektryczne nie było stabilne, pozwalały obniżać, albo podwyższać napięcie do odpowiedniego dla urządzenia poziomu, który w tedy wynosił jeszcze 220V wartości skutecznej. Dzięki temu nawet na wsiach dalekich od stacji transformatorowych można było spokojnie oglądać telewizję.
Należy pamiętać, że autotransformator nie zapewnia galwanicznej separacji wejścia od wyjścia w przeciwieństwie do klasycznego transformatora dwu zwojowego (uzwojenie wtórne i pierwotne.)